Het is moeilijk om je er ver voor oud & nieuw al druk te maken over vuurwerk, maar hoe langer je hebt om je pup voor te bereiden, hoe groter de kans dat hij straks lekker door slaapt als de boel om middernacht het vuurwerk los barst!
Maar kun je je pup al voorbereiden op vuurwerk als je het nu nog niet kan en mag kopen? Ja, en nog op een betere manier ook.
Je kunt op de verschillende onderdelen van vuurwerk (licht, geluid en geur) die door honden eng gevonden worden los trainen. Vuurwerk is vaak een combinatie van licht en geluid. En als er veel afgestoken wordt zul je merken dat er ook een bepaalde geur bij hoort. Het beste is om deze drie onderdelen los van elkaar te trainen.
Een hond die nog nooit vuurwerk gezien heeft zal waarschijnlijk niet angstig reageren op 'vuurwerkgeur'. Maar zodra een hond eenmaal bang is voor vuurwerk, is hij waarschijnlijk ook bang voor de geur, omdat hij het associeert met harde klappen en felle flitsen. Zelfs als er vuurwerk in de verte afgestoken wordt ruikt hij de onraad al. Het is dus belangrijk om echt alle drie de componenten te oefenen.
Voorbereiden op de knallen
Geluid is goed los te trainen. Hiervoor gebruik je geluidsfragmenten of filmpjes waar vuurwerk op te horen is. Bij de filmpjes gaat het niet om het beeld, maar alleen om het geluid. Als je bijvoorbeeld op Youtube zoekt op "vuurwerk" vind je genoeg filmpjes. Kies exemplaren zonder achtergrondmuziekje, zodat het vuurwerk goed te horen is. Een voorbeeld heb ik hieronder geplaatst.
Het is verstandig om regelmatig van filmpje te wisselen, zodat je hond niet alleen gewend raakt aan vuurwerk in een bepaalde volgorde. Kies filmpjes met verschillende soorten vuurwerk, want sommig vuurwerk klinkt heel hoog en andere juist dof. Als je dit doet went je hond niet alleen aan het geluid van een rotje, maar ook aan het geluid van een gillende keukenmeid.
Je gaat nu iedere dag één tot twee keer per dag vuurwerkgeluid afspelen. Ongeveer 1 a 2 minuten achter elkaar is prima, varieer de tijd, je kunt bijvoorbeeld ook gewoon af en toe een heel filmpje af laten draaien. Honden leren makkelijk kleine tekenen herkennen. Als jij altijd exact één minuut vuurwerk laat horen is er een kans dat je hond straks alsnog schrikt als het langer blijkt te duren. Als je vuurwerkgeluid afspeelt zijn er drie dingen belangrijk:
- Zet het geluid zo zachtjes dat je hond geen reactie geeft. Soms is het dan voor ons bijna niet te horen
- Speel verschillende geluidsfragmenten af, zodat je hond allerlei volgordes van vuurwerk leert herkennen
- Speel het geluid van verschillende plaatsen en geluidsbronnen af en soms ook buiten. Een hond heeft het namelijk heel goed door door als het vuurwerkgeluid altijd van de laptop op tafel komt
Herhaal het afspelen op laag volume een paar keer voordat je het volume een tikje harder zet. Het is de bedoeling dat je hond niet op het geluid reageert, als je hond angstig lijkt of stopt waar hij mee bezig was staat het geluid te hard en moet je een paar stappen terug doen. Het is namelijk de bedoeling dat vuurwerk een achtergrondgeluid wordt dat je kunt negeren. Begin zo ver mogelijk voor oud en nieuw met deze training. Als je hond terwijl je aan het opbouwen bent toch een keer schrikt van vuurwerk dat buiten wordt afgestoken, dan kan het zo zijn dat je een paar stappen terug moet doen.
Voorbereiden op de geur
Zoals gezegd bestaat vuurwerk niet alleen uit geluid, maar ook uit geur. Gelukkig geven sterretjes een zelfde soort geur af en zijn deze het hele jaar door te verkrijgen. Zorg dat er als je met sterretjes gaat oefenen geen andere honden in de buurt zijn, omdat zij mogelijk bang zouden kunnen zijn voor vuurwerk.
Werk met twee mensen en begin op een bekende plaats, bijvoorbeeld in de tuin. Een persoon houdt de hond aan de lijn en de andere gaat op een grote afstand staan, liefst zo ver mogelijk. De persoon die ver van de hond staat steekt het sterretje aan. De persoon die de hond aan de lijn heeft mag richting het vuurwerk lopen, maar zorgt er wel voor dat de hond het sterretje nooit aan kan raken. Ondanks dat het 'koud vuur' genoemd wordt, is het hartstikke heet.
Zorg dat je op zo'n afstand blijft dat je hond geen tekenen van angst toont. Vooral jonge pups reageren vaak nieuwsgierig en proberen naar het vuurwerk toe te rennen. Lijd ze dan af met een speeltje, zodat ze niet gefrustreerd raken door het niet naar het vuurwerk toe mogen. Op een gegeven moment merk je dat de hond niet meer op de sterretjes reageert, dan is je doel bereikt.
Voorbereiden op de flitsen
Als je het vuurwerkgeluid overal op vol volume aan kan zetten, zonder dat je hond er op reageert, kun je aan het visuele deel van vuurwerk gaan werken; de flitsen. Wist je dat kindervuurwerk het gehele jaar gekocht en afgestoken mag worden. Hieronder vallen naast sterretjes bijvoorbeeld ook Bengaals vuur en boobytraps. Sterretjes heb je al afgestoken voor de geur, dus nu kun je oefenen met bijvoorbeeld vuurkaarsen.
Kies 'voorspelbaar' vuurwerk. Bijvoorbeeld voetzoekers, of ander tollend vuurwerk zijn minder geschikt. Behalve dat het gevaarlijk is omdat het tegen je hond kan schieten, wil je dat jij de afstand tot het vuurwerk bepaalt en niet het vuurwerk zelf.
Steek het vuurwerk weer op zo'n groot mogelijke afstand van je hond af. Je mag vervolgens richting het vuurwerk lopen, maar blijf wel op een afstand waarop je hond geen angst vertoont. Zorg er voor dat je hond niet bij het vuurwerk kan komen en houd daarnaast de veilige afstand van de gebruiksaanwijzing aan. Ook dit oefen je aan de riem; je weet nooit of je hondje die brandende fakkel niet als een mooie speel stokje ziet.
Oefen op verschillende plaatsen en breid het langzaam uit naar verschillende soorten vuurwerk. Als je met een andere soort vuurwerk werkt, wil je weer op een zo groot mogelijke afstand beginnen. Het voordeel van trainen met echt vuurwerk is dat je hond aan het complete plaatje went. Pas wel op dat je niet te snel gaat en doe bij twijfel altijd een stap terug. En let ook goed op je omgeving, zodat je niet tijdens het oefenen per ongeluk andere honden de stuipen op het lijf jaagt.
Vuurwerktraining op de hondenschool
Sommige hondenscholen bieden ook speciale vuurwerklessen voor honden aan. Ik ben hier zelf geen voorstander van, omdat je een hond er ook angstiger door kunt maken. Veel mensen gaan namelijk pas naar zo'n les als hun hond al bang is voor vuurwerk. Honden reageren op elkaar, als er één hond angstig reageert, dan steekt dat de anderen aan. Wil je toch graag naar een groeps- vuurwerktraining, zoek dan goed uit hoe deze les georganiseerd is voordat je besluit deel te nemen. Een paar dingen waar je op kunt letten zijn:
- De groepsgrootte; zijn de groepen zo klein dat de instructeur alle honden in de gaten kan houden, zodat het niet voor een individu te snel gaat.
- De cursusdeelnemers; zijn er geen angstige honden aanwezig. Honden kijken naar elkaar en een angstige hond kan de hele groep beïnvloeden. Vuurwerktraining waar alleen jonge pups toegelaten worden voorkomen dit probleem.
- De planning; is er een goede lesopbouw en ruimte om meer afstand te nemen als je hond het eng vindt.
Let op dat er ieder jaar weer honden banger weg gaan van een vuurwerkles dan ze daarvoor waren. Als je twijfelt is het beter om zelf te oefenen of een privé les te nemen.
Hond is al bang voor vuurwerk
Is oudejaarsavond binnenkort en is je hond nog angstig voor vuurwerk, dan zijn er een paar hulpmiddelen die kunnen werken. Sommige honden die angstig zijn voor geluid hebben baat bij een zogenaamd ‘thundershirt’, dit is een shirt dat strak om het lijf zit bij honden. Het idee erachter is vergelijkbaar met het inbakeren van babies, en heeft bij sommige honden een positief effect.
Wat je ook kunt proberen is het gebruik van adaptil feromonen in de vorm van een halsband, verdamper of spray. Dit is een synthetische nabootsing van de, voor mensen niet te ruiken, geurstof die de moederhond na de geboorte van haar pups af geeft om ze te kalmeren. Vooral de halsband en of de verdamper kunnen helpen als de hond bang is voor vuurwerk. Let er wel op dat de hond zijn halsband nooit in de bench draagt, aangezien die ergens achter kan blijven haken. (we hebben een apart artikel geschreven over het gebruik van Adaptil bij honden)
Als je een van de gelukkige bent met vrienden in de buurt die een volwassen hond hebben die absoluut niet bang is voor vuurwerk, is het handig om rond oud en nieuw samen de dagelijkse rondjes te lopen. Honden kijken erg naar elkaars reacties en als er op een van je rondes vuurwerk afgestoken wordt zal jou hond sneller van de schrik herstellen als hij ziet dat de andere hond gewoon kalm blijft.
Tenslotte is het handig om je hond als hij kan schrikken van vuurwerk niet los te laten in de periode dat het afgestoken wordt. Je wilt namelijk voorkomen dat je hond zo schrikt dat hij besluit te vluchten, waardoor je hem kwijt kunt raken. Als het niet gelukt is om je hond voor deze oud en nieuw ‘vuurwerkproof’ te maken, dan heb je meteen een goed voornemen voor het nieuwe jaar. Want hoe eerder je begint, hoe groter de kans is dat je slaagt.
